Stal zbrojeniowa – o czym musisz wiedzieć?
Stal zbrojeniowa jest niezbędnym elementem każdej inwestycji budowlanej. Dlaczego jest tak ważna? Beton to materiał o bardzo dużej wytrzymałości na ściskanie. Niestety jego wytrzymałość na rozciąganie jest niewielka. Pręty stalowe zwiększają wytrzymałość, a także nośność betonu.
Warto wiedzieć: wyroby ze stali stosowane w budownictwie tworzy się ze stopu żelaza o wartości węgla nie przekraczającej 2%. To tzw. stal niskowęglowa.
Skąd wiedzieć jaka stal zbrojeniowa jest potrzebna do budowy?
Projekt konstrukcyjny budowy obejmuje wszystkie informacje niezbędne do zakupu stali zbrojeniowej. Przy komplementowaniu prętów zbrojeniowych należy kierować się klasą i gatunkiem stali, wymiarami prętów (tzn. długością oraz średnicą), a także kształtem. W projekcie powinny znaleźć się również rysunki przedstawiające wymagane wygięcia prętów, schematy zbrojeń siatkowych oraz dane na temat ilość strzemion i prętów potrzebnych do zbrojenia.
Warto wiedzieć: Wyróżniamy 5 klas stali zbrojeniowej:
Stal A-0 oraz A-I charakteryzuje się najmniejszą wytrzymałością oraz małą twardością, jednak łatwo ją dowolnie kształtować i wyginać. Pręty stalowe w klasie A-0 i A-I to tzw. pręty gładkie.
Stal A-II i A-III ma wyższą wytrzymałość, jednocześnie jej obróbka jest dużo bardziej pracochłonna. Stal zbrojeniowa klasy A-II-A-III to tzw. pręty żebrowane. Pręty w klasie A-II mają dwa żeberka równolegle biegnące wzdłuż pręta, a między nimi dwa żeberka ułożone skośnie. Pręty stalowe z klasy A-II wykorzystuje się przy zbrojeniu nośnym.
Stal zbrojeniowa klasy A-III również posiada żeberka podłużne i poprzeczne, jednak ułożone w kształt jodełki. Prętów klasy A-III używa się zbrojenia głównego. Stal A-IIIN ma najwyższą wytrzymałość. Żebrowania prętów tej klasy jest podobne do tych z klasy A-III, a ponadto pręty posiadają dodatkowe odcinki żeberek między żeberkami poprzecznymi.
Zakup odpowiednich prętów zbrojeniowych jest niezwykle ważny, ponieważ konstruktor dobiera je w wyniku obliczeń i norm budowlanych.Jeśli wskazane w planie materiały budowlane nie są dostępne, zastąpienie ich innymi powinno odbywać się wyłącznie w porozumieniu i za zgodą konstruktora.
W jakiej postaci można kupić stal zbrojeniową?
Pręty stalowe kupujemy w kręgach lub wiązkach. Pręty stalowe dostarczone na budowę w kręgach łatwiej składować – zajmują mniej miejsca. Niestety ten sposób dostarczania i składowania stali zbrojeniowej ma wadę. Pręt zbrojeniowy ułożony w kręgach wymaga rozprostowania na placu budowy, co jest dość czasochłonne. Stal zbrojeniową możną kupić w postaci pręta zbrojeniowego do przycięcia i wygięcia na placu budowy. U dostawcy można zamówić również pręty stalowe przycięte na wymiar i odpowiednio powyginane. Dostępne są także gotowe siatki zbrojeniowe, które wykonuje się z prętów krzyżujących się pod kątem 90°C i zgrzewanych w miejscach połączenia. Siatki zbrojeniowe pozwalają na skrócenie czasu prac zbrojeniowych. Ponadto można zamówić stal zbrojeniową w postaci szkieletów zbrojeniowych, czyli przestrzennych konstrukcji z prętów stalowych, które łączą strzemiona. Szkieletów używa się do zbrojenia np. ław fundamentowych, nadproży i słupów.
Stal zbrojeniowa – lepiej kupić gotową czy przycinać na miejscu?
Zamawianie przyciętych i wygiętych prętów lub gotowych siatek zbrojeniowych znacznie skraca czas przygotowania zbrojenia. Co ważne, o ile wygięcie prętów o średnicy nie większej niż 12 mm nie przysparza kłopotów, to pręty żebrowane wykorzystywane do głównego zbrojenia często wymagają wygięcia specjalnymi urządzeniami. Ponadto wyginanie prętów giętarką pozwala na większą precyzję, a to szczególnie istotne przy głównym zbrojeniu. Samodzielne przycinanie prętów obniży koszty zakupu stali. Warto jednak pamiętać, że ilość potrzebnej stali ujęta w projekcie konstrukcyjnym podana jest na styk i w przypadku samodzielnego przygotowywania prętów zbrojeniowych, lepiej kupić ok. 10% więcej stali względem wykazanej ilości w projekcie.
Kiedy nie można użyć stali zbrojeniowej?
Stal zbrojeniowa powinna posiadać atest, w którym są ujęte jej właściwości. Zastosowanie stali zbrojeniowej bez atestu powinno być poprzedzone specjalistycznymi badaniami laboratoryjnymi. W przypadku gdy dostarczona stal zbrojeniowa nie jest zgodna z zamówieniem lub jej stan techniczny budzi wątpliwości (np. pręt zbrojeniowy pęka przy wygięciu), nie powinniśmy dopuszczać jej do przygotowania zbrojenia.
Niedopuszczalne jest wykorzystywanie do zbrojenia prętów pomalowanych, zardzewiałych czy pokrytych smarem, ponieważ wpływa to negatywnie na ich przyczepność.
